ระบบการขนส่งอัจฉริยะ (Intelligent Transport System - ITS) ในประเทศไทย
1. โครงการป้ายจราจรอัจฉริยะและสัญญาณไฟจราจรแบบตั้งเวลาอัตโนมัติ โครงการป้ายจราจรอัจฉริยะเป็ นโครงการที่ทางกรุงเทพมหานครให้สิทธิแก่เอกชนในการติดตั ้ง บริหารจัดการ และ บ ารุงรักษา โดยจัดเป็ นระบบการแสดงสภาพจราจรแก่ผู้ขับขี่บนท้องถนนเพื่อใช้เป็ นข้อมูลในการเลือกเส้นทางที่เหมาะสม วิธีการ เพียงผู้ขับขี่มองป้ ายแล้วสังเกตจุดที่บอกว่า “ท่านอยู่ที่นี่” นั่นคือตำแหน่งที่ท่านอยู่และดูว่าท่านกำลังจะเดินทางไปที่ไหน โดยมอง ตามแผนที่ที่แจ้งไว้และสังเกตแถบสีที่แสดงบนป้ ายที่ท่านกำลังจะเดินทางไปโดยแต่ละแถบสีมีความหมายต่างกัน ป้ ายจราจรอัจฉริยะจะแสดงสภาพการจราจรในแต่ละเส้นทาง ดังภาพ โดยอาศัยหลักการทางวิศวกรรมจราจร ที่เรียกว่า Occupancy Ratio (OR)
ระบบจะทำการแปลงข้อมูลเชิงปริมาณเป็ นข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้สีเป็ นตัวน าเสนอ ซึ่งมีการก าหนดหลักเกณฑ์เบื ้องต้น ดังนี ้ -ค่า OR ที่อยู่ระหว่าง 0.0 ถึง 0.8 ให้ถือว่าการจราจรคล่องตัว ใช้สีเขียวเป็ นตัวแสดงสภาพการจราจร -ค่า OR ที่อยู่ระหว่าง 0.0 ถึง 0.8 ให้ถือว่าการจราจรคล่องตัว ใช้สีเขียวเป็ นตัวแสดงสภาพการจราจร -ค่า OR ที่อยู่ระหว่าง 0.0 ถึง 0.8 ให้ถือว่าการจราจรคล่องตัว ใช้สีเขียวเป็ นตัวแสดงสภาพการจราจร
2. การประยุกต์ ITS เพื่อให้ข้อมูลสารสนเทศจราจร ในประเทศไทย มีหลากหลายบริษัทและองค์กรที่ให้บริการข้อมูลด้านสารสนเทศจราจร ทั ้งหลากหลายรูปแบบแตกต่างกัน เช่น การให้ข้อมูลผ่านช่องวิทยุ การให้น าเสนอข้อมูลผ่านป้ ายจราจรอัจฉริยะ การแจ้งเตือนสภาพจราจร เหตุการณ์ต่างๆ บนป้ าย เปลี่ยนข้อความได้ บนอุปกรณ์น าทาง และ การให้ข้อมูลผ่านเว็ปไซต์ หรือ แอปพลิเคชั่นต่าง ซึ่งตัวอย่างขององค์กรที่ให้บริการข้อมูล เหล่านี ้ได้แก่ มูลนิธิจราจรอัจฉริยะ (iTIC) ได้ให้บริการด้านสารสนเทศจราจรบนเว็ปไซต์และให้ความร่วมมือกับองค์กรอื่นเพื่อมอบ ข้อมูลสารสนเทศจราจรที่มีอยู่ให้น าไปเผยแพร่ต่อไป ในส่วนของกรุงเทพมหานครนั ้นได้มีวิธีการเผยแพร่สารสนเทศจราจรให้กับผู้ขับ ขี่โดยผ่านบริการที่เรียกว่าป้ ายจราจรอัจฉริยะ (Bangkok traffic info) ซึ่งได้กล่าวไว้ในส่วนก่อนหน้านี ้ ส่วนองค์กรเน็คเท็ค (NECTEC) ได้พัฒนาโครงการพัฒนาระบบประเมินและรายงานสภาพจราจรโดยผ่านแอปพลิเคชั่นที่เรียกว่า”ทราฟี่ (Traffiy)” และ ITS-Police 6 บริการหน้าเว็ปไซต์เช่นเดียวกัน นอกจากนี ้ยังมีบริษัทลองดู (longdo) เป็ นบริษทเอกชนที่ได้บริการข้อมูลสารสนเทศทั ้งทางเว็บเพจ และแอพพลิเคชั่นที่ให้บริการต่างๆ ไม่ว่าจะเป็ นด้านการจราจร พจนานุกรมออนไลน์ และองค์กรที่ให้บริการด้านข้อมูลสารสนเทศใน รูปแบบที่แตกต่างจากที่กล่าวมาคือช่องสถานีจราจรเพื่อสังคม (FM 99.5 MHz) นอกจากที่กล่าวมายังมีกรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม ได้มีการจัดท าข้อมูลแผนที่บริการประชาชน ประกอบด้วย รายละเอียดข้อมูลสายทาง ค้นหาสถานที่ส าคัญ ค้นหา สายทางโดยก าหนดขอบเขตรัศมี ค้นหา ระยะทางสั ้นที่สุด แนะน าเส้นทางลัด-เลี่ยง แผนที่แนะน าแหล่งท่องเที่ยว โดยรายละเอียด สามารถดูได้ในเว็ปไซต์ของกรมทางหลวงชนบท มูลนิธิ Intelligent Traffic Information Center หรือ iTIC เป็ นมูลนิธิที่ท าหน้าที่เป็ นศูนย์รวบรวมข้อมูลสารสนเทศจราจร จากภาครัฐและภาคเอกชน ซึ่งข้อมูลดังกล่าวได้รวบรวมมาจากหลากหลายแหล่ง โดยเฉพาะข้อมูล Probe ได้แก่ข้อมูล Bus probe , taxi probe , truck probe หรือ mobile probe (ข้อมูล Probe คือข้อมูลที่บอกลักษณะการเดินทางของที่ติดตั ้งอุปกรณ์ GPS โดยมี รายละเอียดข้อมูลประกอบไปด้วยต าแหน่ง (latitude , longitude) ความเร็ว และ เวลา ณ ต าแหน่งต่างๆ ซึ่งข้อมูล probe ที่เรียก นั ้นขึ ้นอยู่กับชนิดของอุปกรณ์ที่ติดตั ้ง GPS เช่น หากเป็ นข้อมูล Probe ที่มาจากโทรศัพท์เคลื่อนที่ จะเรียกว่า mobile probe หาก ข้อมูล probe นั ้นมากจากยานพาหนะจะเรียกข้อมูล probe นั ้นว่า vehicle probe ทั ้งนี ้อาจจ าแนกเป็ น taxi probe , truck probe) และ ข้อมูลจากกล้อง CCTV ที่ติดอยู่บริเวณสี่แยกจากกรุงเทพมหานคร รวมถึงข้อมูลจากหน่วยงานอื่นๆ นอกจากนี ้ข้อมูล สารสนเทศการจราจรที่เผยแพร่นั ้นได้เพิ่มเติมรายละเอียด เหตุการณ์ต่างๆ เช่น กิจกรรม หรือ อุบัติเหตุ เพื่อให้ผู้รับรู้ ข้อมูลสามารถ ตัดสินใจการเดินทางได้อย่างถูกต้องตามรูป
3. สัญญาณไฟจราจรแบบตั้งเวลาอัตโนมัติ ระบบควบคุมสัญญาณไฟจราจรแบบเป็ นพื้นที่ (ATC: Area Traffic Control หรือ UTC: Urban Traffic Control) คือ ระบบ การบริหารจราจรแบบอัจฉริยะ โดยการใช้เทคโนโลยีด้านคอมพิวเตอร์ในการประมวลผลและเชื่อมโยงการบริหารจัดการจราจรของ แต่ละทางแยกเข้าด้วยกัน โดยการจัดจังหวะรอบสัญญาณไฟจราจร (Traffic Signal Timing) ให้สอดคล้องกับปริมาณการจราจรจริง บนถนนโครงข่ายในขณะนั ้น การน าระบบควบคุมสัญญาณไฟจราจรแบบเป็ นพื ้นที่มาใช้ในการควบคุมไฟจราจร โดยอาศัยคอมพิวเตอร์จะแบ่งเบาภาระ เจ้าพนักงานต ารวจทั ้งทางแยก และศูนย์ควบคุมการจราจร อีกทั ้งยังลดภาระของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการตรวจสอบการท างาน ของอุปกรณ์สัญญาณไฟจราจรและการปรับจังหวะสัญญาณไฟจราจรที่ทางแยกต่างๆ ซึ่งส่วนประกอบของระบบ ATC ดังแสดงใน รูป
ระบบสามารถจัดจังหวะสัญญาณไฟจราจรให้สอดคล้องกับสภาพจราจรที่เกิดขึ ้นจริง โดยระบบจะรับข้อมูลสภาพ การจราจรผ่านทางระบบตรวจสอบสภาพการจราจร (Detection System) เช่น ระบบตรวจวัดปริมาณจราจรแบบ Loop Detector หรือกล้องตรวจสภาพจราจร (CCTV) เป็ นต้น รูปตัวอย่างอุปกรณ์ติดตั ้งบริเวณทางแยกเพื่อใช้ตรวจวัดปริมาณจราจรดังแสดงในรูป ระบบตรวจสภาพการจราจร Loop Detector & CCTV ลักษณะการท างานของระบบดังกล่าวจะรับข้อมูลปริมาณการจราจร คอมพิวเตอร์แม่ข่ายจะท าการประมวลผลข้อมูลทั ้งหมดของโครงข่ายถนน (Network) เพื่อออกแบบระยะเวลารอบสัญญาณไฟให้ เชื่อมโยงกันอย่างต่อเนื่อง เปรียบเสมือนมีวิศวกรคอยดูแลการจราจรอยู่ตลอดเวลา และผลของการออกแบบจะถูกน าไปใช้ในการ จัดการจังหวะสัญญาณไฟจราจรของรอบถัดไปทันที ตัวอย่างการเชื่อมโยงสัญญาณไฟเขียวของแต่ละทางแยกบนถนนสายหลัก เพื่อให้การจราจรระบายได้อย่างคล่องตัว
4. ระบบจราจรอัจฉริยะในรถโดยสารด่วนพิเศษ (Bus Rapid Transit - BRT) รถโดยสารด่วนพิเศษ (BRT) มีการใช้ระบบการจัดการรถขนส่งสาธารณะ เป็ นระบบที่ใช้เทคโนโลยีในการบอกตำแหน่งของ ยานพาหนะอัตโนมัติ (Automated Vehicle Locator - AVL) ซึ่งจะเป็ นประโยชน์ต่อประชาชนเนื่องจากสามารถทราบเวลาในการรอ รถโดยสารสาธารณะ ท าให้สามารถบริหารเวลาการเดินทางได้ดียิ่งขึ้น ดังแสดงในภาพ
5. โปรแกรมอ่านป้ายทะเบียนรถยนต์(License Plate Reading System - LPR) เป็ นโปรแกรมที่สามารถอ่านภาพป้ ายทะเบียนรถยนต์ได้และสามารถนาไปประยุกต์เพื่อใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง อาทิ การควบคุมรถเข้าออกอาคารสถานที่ว่าเป็ นรถภายในหรือบุคคลภายนอก การรักษาความปลอดภัย ติดตามรถหาย และรถที่อยู่ใน รายชื่อที่ต้องสงสัยการจัดการที่จอดรถอัตโนมัติจดเวลาเข้าออก และค านวณค่าจอด และรวมถึงควบคุมการรั่วไหลจากการจัดเก็บ เงิน
6. ระบบการติดตั้งกล้องวงจรปิด CCTV การทางพิเศษแห่งประเทศไทยได้ทำการติดตั้งกล้องวงจรปิ ด CCTV ดังรูป ซึ่งสามารถเก็บและแสดงข้อมูลของรถยนต์ สภาพการจราจรอุบัติเหตุตลอดเส้นทางที่อยู่ในพื ้นที่ในความดูแลของการทางพิเศษแห่งประเทศไทย
7. ระบบระบุอัตลักษณ์ของวัตถุโดยคลื่นความถี่วิทยุ(Radio Frequency Identification – RFID) ระบบการระบุอัตลักษณ์ของวัตถุด้วยคลื่นความถี่วิทยุ (Radio Frequency Identification – RFID) เป็ นเทคโนโลยีการส่ง ข้อมูลที่อาศัยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ าในช่วงความถี่วิทยุในการระบุลักษณะเฉพาะของวัตถุแต่ละชิ ้น โดยมีลักษณะเป็ นป้ าย ITS-Police 13 อิเล็กทรอนิกส์ (RFID Tags) ที่มีการลงโปรแกรมควบคุมอย่างเฉพาะเจาะจง เพื่อตรวจติดตามและบันทึกข้อมูลที่ติดอยู่กับป้ าย ซึ่ง น าไปฝังหรือติดอยู่กับวัตถุต่างๆเช่น บัตรเข้าออกส านักงาน บัตร ATM เป็ นต้น สามารถอ่านข้อมูลได้โดยไม่ต้องใช้การสัมผัส ทนต่อ ความเปี ยกชื ้น แรงสั่นสะเทือน และสามารถอ่านข้อมูลได้ด้วยความเร็วสูง ด้วยความสามารถดังกล่าวนี ้ จึงได้มีการน าเทคโนโลยีนี ้มา ใช้ในการเก็บเงินบนทางด่วน (Easy pass) และตรวจจับความเร็วของรถตู้โดยสาธารณะ ซึ่งเทคโนโลยีนี ้จะท างานโดยอาศัย คลื่นวิทยุในช่วงความถี่ต่างๆ วิธีการท างานเพื่อตรวจจับความเร็วของยานพาหนะนั ้นจะใช้ 2 อุปกรณ์ท างานร่วมกัน คือ RFID Tag ที่จะติดอยู่บริเวณ โคมไฟหน้ารถ และบริเวณเครื่องหมายการเสียภาษีในรถ และใช้ RFID Reader ซึ่งเป็ นอุปกรณ์อ่าน/เขียนข้อมูลความเร็วสูง สามารถ อ่านและเขียนข้อมูลได้ขณะที่รถวิ่ง ซึ่งได้ถูกติดตั ้งในเส้นทางที่ยานพาหนะวิ่งผ่าน เมื่อยานพาหนะวิ่งผ่านเครื่อง RFID Reader จาก จุด A ไปจุด B เครื่องก็จะท าการค านวณความเร็วเฉลี่ยของรถที่วิ่ง โดยค านวณจากระยะทางที่รถวิ่งผ่านจุดอ่าน A ถึงจุดอ่าน B หาร ด้วยเวลาเดินทางทั ้งหมดจากจุดอ่าน A ถึงจุดอ่าน B เมื่อค านวณเสร็จแล้วก็จะส่งข้อมูลกลับมาที่ศูนย์ควบคุม โดยไม่จ าเป็ นต้อง อาศัยการสัมผัส (Contact-Less) หรือต้องเห็นวัตถุนั ้นๆ ก่อน ดังภาพที่แสดง
8. ป้ายข้อความ (VMS) การทางพิเศษฯ จะประชาสัมพันธ์ให้ผู้ใช้ทางได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับสภาพการจราจร และเหตุการณ์ส าคัญต่างๆ ผ่าน ทางป้ ายข้อความ ซึ่งติดตั ้งก่อนทางแยกต่างๆ ซึ่งในกรุงเทพมหานครสามารถพบเห็นได้บนทางด่วน หรือเส้นทางที่มีปริมาณจราจร สูง
9. ระบบที่จอดรถอัจฉริยะ ระบบที่จอดรถอัจฉริยะ เป็นระบบที่ช่วยเพิ่มความสะดวกแก่ผู้ขับรถยนต์หาที่จอดรถ โดยระบบจะมีป้ ายแสดงผลบอกว่า แถวไหนเต็มแล้ว แถวไหนมีที่ว่างจำนวนเท่าใด เพื่อเพิ่มความคล่องตัวของการจราจรในอาคารจอดรถ ลดเวลาในการขับหาที่จอดรถ รวมทั้งลดการสิ้นเปลืองน้ำมันในการวนหาที่จอดรถอีกด้วย
ระบบที่จอดรถอัจฉริยะ
อ้างอิง
http://srakaew.police.go.th/files/ebook300.pdf
ไม่มีความคิดเห็น :
แสดงความคิดเห็น